بهترین کشور برای واردات کدام است؟ اولین سؤالی است که بسیاری از بازرگانان هنگام تصمیمگیری برای شروع تجارت بینالمللی از خود میپرسند.
سؤال هوشمندانهایست، چرا که واقعاً انتخاب کشور مبدأ نقش مهمی در میزان سود و موفقیت یک معامله تجاری دارد. انجام تبادلات با برخی کشورها میتواند هزینهها را کاهش دهد، فرآیند ترخیص را سادهتر کند و حاشیه سود بیشتری برای بازرگان فراهم آورد. در این مطلب از مجله شرکت بازرگانی راهکار تجارت پایا که سابقه بیش از دو دهه فعالیت در زمینه واردات کالا از کشورهای مختلف را دارد؛ قصد داریم بررسی کنیم که کدام کشورها در سالهای اخیر بیشترین صادرات به ایران را داشتهاند و در نهایت، مشخص کنیم کدام یک از آنها برای واردات، گزینهی بهتری به شمار میآیند.
کدام کشورها بیشترین صادرات به ایران را دارند؟
قبل از آنکه سراغ انتخاب بهترین کشور برای واردات برویم، لازم است نگاهی به آمار صادرات کشورها به ایران در سالهای اخیر بیندازیم. بررسی دادههای رسمی در پنج سال گذشته نشان میدهد چند کشور همواره در صدر جدول شرکای تجاری ایران قرار داشتهاند.
در سال ۲۰۲۲، کشورهای امارات متحده عربی، چین، ترکیه، هند و آلمان بیشترین سهم را در صادرات کالا به ایران داشتهاند.
در سال ۲۰۲۳، چین در رتبه اول قرار گرفت و پس از آن امارات، ترکیه، برزیل و آلمان بیشترین حجم صادرات را به ایران داشتهاند.
در سال ۲۰۲۴ نیز کشورهای امارات، چین، ترکیه، آلمان، روسیه، هند و هنگکنگ بیشترین مبادلات تجاری را با ایران ثبت کردهاند.
و در سال ۲۰۲۵ (تا این لحظه)، کشورهای امارات، چین و ترکیه همچنان سه مبدأ اصلی واردات ایران محسوب میشوند.
همانطور که مشاهده میکنید، در چند سال گذشته دو کشور امارات و چین تقریباً در تمام آمارها جایگاه ثابت و برجستهای داشتهاند. از اینرو، بسیاری از فعالان اقتصادی این دو کشور را به عنوان اصلیترین مسیرهای واردات خود انتخاب میکنند.
آیا دبی و چین بهترین کشورها برای واردات هستند؟
درست است که امارات و چین در صدر فهرست واردات ایران قرار دارند، اما این به آن معنا نیست که آنها برای هر نوع کالا و هر شرایطی بهترین گزینه باشند. بهترین کشور برای واردات، بسته به نوع کالا، شرایط اقتصادی، هزینههای حملونقل، تعرفههای گمرکی و حتی نوع همکاری تجاری، میتواند کاملاً متفاوت باشد.
همیشه باید در هر معامله، عوامل زیر را با دقت بررسی کرد:
- نوع کالا
- هزینههای جانبی شامل حمل، بیمه و ترخیص
- ریسکهای سیاسی، تحریمها و محدودیتهای بانکی
- میزان اطمینان از تأمینکننده و خدمات پس از فروش
برای مثال، ممکن است برای واردات لوازم خانگی، چین بهترین انتخاب باشد، زیرا تنوع و قیمت رقابتی بالایی دارد. اما برای واردات قطعات الکترونیکی یا کالاهایی که نیاز به ارسال سریع دارند، امارات گزینهای مناسبتر است، چرا که بازرگان میتواند از طریق دوبی در زمانی کوتاهتر و با هزینه حمل کمتر کالا را به ایران منتقل کند.
بهترین کشورها برای واردات بر اساس نوع کالا
انتخاب کشور مناسب برای واردات، بیش از هر چیز به نوع کالا و ویژگیهای بازار هدف بستگی دارد. هر کشور در برخی حوزهها تخصص، مزیت قیمتی یا کیفیت بالاتری دارد. بنابراین، بهجای اینکه صرفاً به آمار کلان تکیه کنیم، باید بررسی کنیم که هر گروه کالایی از کدام کشور بیشترین مزیت رقابتی را دارد.
در ادامه، کشورهای برتر برای واردات هر دسته از کالاها را به تفکیک بررسی میکنیم:
بهترین کشور برای واردات لوازم خانگی و الکترونیکی
اگر هدف واردکننده تأمین کالاهای مصرفی خانگی مانند تلویزیون، یخچال، ماشین لباسشویی، یا لوازم کوچک آشپزخانه باشد، چین و کرهجنوبی بهترین گزینهها هستند.
چین با تنوع گستردهی برندها و قیمت رقابتی، بخش بزرگی از بازار ایران را پوشش میدهد. در حالیکه محصولات کرهای (مثل سامسونگ و الجی) بهدلیل کیفیت و دوام بالا، در میان مصرفکنندگان ایرانی اعتبار ویژهای دارند.
از سوی دیگر، ترکیه نیز در سالهای اخیر در تولید لوازم خانگی باکیفیت رشد چشمگیری داشته و مزیت اصلیاش برای بازرگانان ایرانی، نزدیکی جغرافیایی و هزینه حمل کمتر است.
بهترین کشور برای ماشینآلات صنعتی و تجهیزات سنگین
برای واردات ماشینآلات، جرثقیلها، بیل مکانیکی، و تجهیزات راهسازی یا تولیدی، چین، آلمان و ژاپن سه کشور کلیدی هستند.
چین در زمینهی تولید ماشینآلات با قیمت مناسب و خدمات تأمین سریع پیشتاز است، اما برندهای آلمانی و ژاپنی همچنان از نظر دوام، فناوری و خدمات پس از فروش در سطح بالاتری قرار دارند.
اگر هدف بازرگان ترکیب کیفیت و قیمت اقتصادی باشد، چین گزینهای منطقی است. اما اگر اولویت با کیفیت و طول عمر تجهیز باشد، برندهای اروپایی و ژاپنی همچنان بیرقیباند.
راهنمای واردات ماشین الات صنعتی
بهترین کشور برای واردات قطعات خودرو و لوازم یدکی
بازار قطعات خودرو در ایران یکی از پررونقترین حوزههای وارداتی است.
در این زمینه، چین و ترکیه بیشترین سهم را دارند. چین بهخاطر گسترهی تولید و امکان سفارش از برندهای OEM (تولیدکنندگان اصلی قطعات) بسیار محبوب است.
در مقابل، ترکیه بهدلیل نزدیکی، زمان حمل کوتاه، و ارتباط مستمر با خودروسازان داخلی، گزینهای امنتر برای بسیاری از بازرگانان محسوب میشود.
برخی قطعات خاص مثل سنسورها، ماژولهای الکترونیکی یا سیستمهای کنترلی نیز از کرهجنوبی یا ژاپن تأمین میشوند، که کیفیت بالاتری دارند اما هزینهی تمامشدهشان بیشتر است.
بهترین کشور برای مواد اولیه و شیمیایی
در زمینه واردات مواد شیمیایی، پتروشیمی، رنگ، رزین، پلاستیک و گرانول، سه کشور هند، چین و روسیه بیشترین ظرفیت را برای تأمین دارند.
هند بهدلیل تنوع کارخانههای شیمیایی و هزینهی پایین تولید، از گزینههای اصلی بازرگانان ایرانی است.
چین نیز بزرگترین صادرکننده جهانی مواد اولیه پلاستیکی و شیمیایی است و در تأمین حجم بالا مزیت رقابتی دارد.
روسیه هم با توجه به نزدیکی مسیر حمل از شمال ایران، در سالهای اخیر جایگاه مهمی پیدا کرده است.-
بهترین کشور برای واردات پوشاک، کیف و کفش
در حوزه پوشاک و محصولات مصرفی، کشور ترکیه همچنان انتخاب اول بازار ایران است.
کیفیت دوخت، طراحی مدرن، و فاصله جغرافیایی کوتاه باعث شده واردات پوشاک از ترکیه سودآور و سریع باشد.
در کنار آن، چین و هند نیز گزینههای اقتصادیترند؛ چین برای تیراژ بالا و مدلهای متنوع، و هند برای محصولات پارچهای طبیعی مثل پنبه و کتان.
بهترین کشور برای واردات تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی
برای واردات قطعات الکترونیکی، تجهیزات برق صنعتی، و لوازم روشنایی، کشورهای چین، تایوان و کرهجنوبی بهترین تأمینکنندگان هستند.
چین در این حوزه هم تنوع بسیار بالایی دارد و هم قیمتهای مناسب ارائه میدهد، در حالی که تایوان و کره در زمینه تراشهها و قطعات دقیقتر، کیفیت بالاتری دارند.
بهترین کشور برای واردات محصولات کشاورزی و غذایی
در زمینهی واردات محصولات کشاورزی مانند برنج، چای، ادویه و خوراک دام، کشورهای هند، پاکستان، روسیه و برزیل در میان تأمینکنندگان اصلی ایران هستند.
بهویژه هند، بهدلیل نزدیکی فرهنگی و مسیر حمل کوتاه، در صادرات برنج و ادویه به ایران جایگاه ثابت دارد.
سخن پایانی
همانطور که دیدیم، پاسخ مشخص و ثابتی برای پرسش بهترین کشور برای واردات وجود ندارد؛ زیرا انتخاب کشور مناسب باید بر پایهی نوع کالا، سطح کیفیت مورد انتظار، هزینههای حملونقل، تعرفههای گمرکی و زمان تحویل انجام شود. در حالیکه چین و امارات بهدلیل حجم بالای مبادلات تجاری و دسترسی گسترده به انواع کالاها در صدر فهرست شرکای تجاری ایران قرار دارند، کشورهایی مانند ترکیه، هند، کرهجنوبی و آلمان نیز در برخی حوزههای تخصصی (از قطعات صنعتی گرفته تا مواد اولیه و لوازم خانگی) مزیتهای رقابتی قابلتوجهی دارند.
یک بازرگان هوشمند و باتجربه پیش از هر معامله، اقدام به مطالعه بازار هدف، ارزیابی تأمینکنندگان، مقایسه هزینه نهایی و تحلیل شرایط واردات میکند تا بتواند مسیر مطمئنتر و پرسودتری را انتخاب کند. در نتیجه، پاسخ به این سؤال که «بهترین کشور برای واردات به ایران کدام است؟» وابسته به نوع کالا و شرایط اقتصادی هر دوره است. با این حال، بر اساس آمار رسمی و تجربهی فعالان تجارت بینالملل، میتوان گفت چین و امارات همچنان دو کشور اصلی و قابلاعتماد برای واردات به ایران محسوب میشوند. در نهایت، یک تاجر موفق کشوری را برمیگزیند که بیشترین سود، کمترین ریسک، و بیشترین اطمینان در تأمین کالا را برایش فراهم کند.





