حمل و نقل در تجارت بینالمللی، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به طور کلی بخش قابل توجهی از هزینههای مربوط به واردات یا صادرات، صرف انبارداری و حمل و نقل میشود. بنابراین لازم است تا با انواع روشهای حمل و نقل آشنا شویم تا با انتخاب بهترین روش برای انتقال محموله خود، تجارتی پرسود را تجربه کنیم. در این بخش از مجله راهکار تجارت پایا قصد داریم تا روشهای حمل و نقل بینالمللی را با یکدیگر بررسی کنیم.
فهرست مطالب
Toggleانواع روشهای حمل و نقل کالا در تجارت بینالمللی
حمل و نقل از مهمترین بخشهای اقتصاد ملی محسوب میشود و به دلیل داشتن نقش زیربنایی، نقش موثری را در رشد اقتصاد کشورها ایفا میکند. از گذشته تا به امروز روشهای جابجایی کالا تغییر کرده و از لحاظ سرعت، امنیت و غیره پیشرفت زیادی داشته است. حمل و نقل در حالت کلی به چهار روش مختلف انجام میشود:
- حمل و نقل جادهای
- حمل و نقل هوایی
- حمل و نقل ریلی
- حمل و نقل ترکیبی
هر یک از روشهای حمل و نقل، مزایا و معایب خاص خود را دارند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
حمل و نقل هوایی
نسبت به دیگر روشهای حمل و نقلپف حمل و نقل هوایی جدیدترین روش برای حمل کالاهای گوناگون است. در این روش حمل و نقلی، کالا به وسیله هواپیما جابجا میشود. هزینه حمل و نقل هوایی کمی بیشتر از سایر روشها است اما به دلیل سرعت بالا، بسیاری از تاجران ترجیح میدهند تا بار خود را از این طریق ارسال کنند. در برخی مواقع مانند زمانی که کالا دارای تاریخ انقضای نزدیک است و یا اینکه احتمال فاسد شدن آن بیشتر است و یا هنگامی که واردکننده برای وصول کالا به مقصد عجله دارد، این روش مناسبترین روش حمل و نقل کالا است.
مزایا | معایب |
سرعت بالا | هزینه بالا |
امنیت بالا | محدودیت در حجم بار |
حمل و نقل زمینی (جادهای)
حمل و نقل زمینی یا جادهای، اولین شکل حمل و نقل و مرسومترین روش محسوب میشود. بسیاری از تاجران و بازرگانان روش حمل و نقل زمینی را برای انتقال بار خود استفاده میکنند. در این روش حمل و نقلی، بار به وسیله تریلی، کامیونت، کامیون و غیره حمل میشود. به دلیل عبور وسیله از کشورهای مختلف این روش حمل و نقل کمی طولانیتر است. به طور کلی این روش زمانی مناسب است که برای رسیدن کالا به مقصد، محدودیت زمانی وجود نداشته باشد. حمل و نقل زمینی کمی پرخطر است چرا که به دلایل مختلف، ممکن است اتفاقاتی مثل سرقت، تصادفات، خطرات طبیعی(سیل، زلزله و غیره)، موجب آسیب رسیدن به بار شوند.
مزایا | معایب |
صرفه جویی در هزینه ها | تاثیرات شرایط جوی در حمل و نقل |
امکان رهگیری کالا به صورت لحظه ای | احتمال تصادف و یا آسیب دیدن وسیله نقلیه |
سرعت نسبتا مناسب |
حمل و نقل دریایی
جابهجایی کالا با کشتی و یا سایر شناورها که از طریق دریا انجام میشوند، حمل و نقل دریایی نام دارد. از گذشته تا به امروز سیستم حمل و نقل دریایی به شدت ارتقا یافته و پیشرفت چشمگیری داشته است؛ به گونهای که کشتیهای حمل کننده کانتینر توان حمل خیل عظیمی از کالاها را دارند. هزینه این روش حمل و نقل مناسب است و علاوه بر آن میتوان حجم و وزن بالایی از کالا را با این روش جابجا کرد. همچنین حمل و نقل دریایی بهترین گزینه برای برخی از کشورهایی است که در شرایط خاصی از جغرافیا قرار دارند (دارای مرز آبی هستند) و به دلایل هزینه سنگین حمل و نقل هوایی شرایط آن را ندارند.
مزایا | معایب |
هزینه مناسب حمل و نقل | سرعت پایین |
عدم محدودیت در حمل بارهای عظیم الجثه | عدم امکان رهگیری |
امنیت نسبتا بالا |
حمل و نقل ترکیبی
حمل ونقل ترکیبی همانطور که از نامش پیدا است، ترکیبی از چند روش حمل و نقل است. برای مثال برای ارسال کالا از ایران به یمن، تاجر میتواند ابتدا کالا را به روش دریایی تا مرز امارات حمل کرده و سپس به روش زمینی و جادهای به یمن ارسال کند. دلیل استفاده تاجران از روش حمل و نقل دریایی این است که هزینه حمل و نقل به روش هوایی بیشتر است و تاجر تصمیم میگیرد تا کالا با روشهای دیگر ارسال شود.
مزایا | معایب |
کاهش هزینه های حمل و نقلی | سرعت نسبتا پایین |
افزایش نظارت بر کالاها و جلوگیری از تجارت کالای قاچاق |
حمل و نقل ریلی
در این روش حمل و نقل، کالا به وسیله قطار و از طریق ریل جابجا میشود. این روش حمل و نقلی یکی از کارآمدترین روشها برای انتقال بار است و در مقایسه با حمل و نقل جادهای با سرعت بیشتری انجام میشود. اما نمیتوان همواره از این روش استفاده کرد؛ چرا که ایران با بسیاری از کشورها دارای خطوط ریلی مشترک نیست. با این وجود برای کشورهایی که دارای خطوط ریلی با ایران هستند، این روش بسیار مناسب است؛ چرا که امنیت بالایی دارد و از لحاظ هزینهها نیز بسیار به صرفهتر است.
مزایا | معایب |
امکان حمل بار های بزرگ | نامناسب برای مسافتهای کوتاه و بارهایی با حجم کم |
هزینه بسیار مناسب | |
سازگار با محیط زیست (ایجاد آلودگی کمتر) | |
امنیت بسیار بالا |
بهترین روش حمل و نقل بین المللی
با وجود مزایا و معایبی که هر یک از روشهای حمل و نقل دارند، نمیتوان به صراحت گفت که کدام یک از آنها، بهترین روش حمل و نقل به حساب می آید. از نظر سرعت رسیدن کالا به مقصد، روش هوایی بهترین گزینه است. از نظر امنیت نیز روش ریلی از امنیت نسبتا مناسبی برخوردار است. روش دریایی نیز وقتی مهم است که حجم بار به قدری زیاد باشد که با دیگر وسایل حمل و نقلی نتوان آن را جابجا کرد. از نظر کم هزینهترین روش حمل و نقل نیز مسافت حرف اول را میزند اما هنگامی که شرایط یکسان باشد، میتوان گفت که کم هزینه ترین روش حمل و نقل، روش زمینی است.
جمعبندی
با گسترش تجارت بین المللی، پیشرفت تکنولوژی و احداث مسیرهای متعدد، حمل و نقل کالا در روشهای گوناگونی انجام میشود. روش هوایی، دریایی، جادهای، ریلی و ترکیبی ۵ روش حمل و نقل در تجارت بینالمللی هستند که تاجر یا بازرگان بسته به هزینه، مسافت، نوع کالا و موارد دیگر باید بهترین و مناسبترین روش حمل و نقل را پیدا کند. در این بخش از مجله راهکار تجارت پایا، هر ۵ روش حمل و نقل کالا و شرح و مزایا و معایب آن را مورد بررسی قرار دادیم. به نظر شما بهترین روش حمل و نقل کالا کدام روش است؟
جهت مطالعه در حوزه ترخیص کالا و مراحل آن میتوانید از مقاله زیر استفاده کنید :
ترخیص کالا از گمرک