اظهارنامه گمرکی به سندی گفته میشود که صاحب کالا موظف است قبل از هر اقدامی کالای مورد نظر را از طریق این سند به گمرک اظهار کند. تسلط بر این سند و آگاهی از روال تکمیل و ثبت آن امری اساسی برای هر فردی است که در حوزه تجارت بینالمللی فعالیت میکند. اظهارنامه گمرکی برای معرفی کالاهای وارداتی یا صادراتی به گمرک بهکار میرود و بدون ارائه این سند، فرآیند ترخیص کالا از گمرک امکانپذیر نیست.
فهرست مطالب
Toggleدر واقع گمرک از کالای شما هیچ اطلاعی ندارد و شما موظف هستید کالای خود را به گمرک معرفی کنید. امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی دیگر نیازی به حضور فیزیکی نمیاشد و شما میتوانید از طریق سامانه ی epl این اقدام را به صورت آنلاین انجام دهید. در این مقاله، بهطور جامع به اهمیت اظهارنامه گمرکی پرداخته و مراحل تکمیل و ثبت آن را بررسی میکنیم. این سند ابزاری حیاتی در دستگاه گمرکی است که تأثیر مستقیمی بر فرآیند و روند تجارت بینالمللی دارد. بنابراین، آشنایی دقیق با اجزای اظهارنامه و نحوه تکمیل آن، یکی از نکات اساسی در مسیر موفقیت تجارت بینالمللی محسوب میشود.
اظهار کردن کالا به چه معناست؟
- اینگه گمرک در جریان قرار بگیرد که کالای ما دقیقا چه نوع کالایی است؟
- حجم و وزن کالا ی ما چقدر است؟
- تعداد آن چقدر است؟
- ارزش کالا چقدر است؟
- ماهیت کالا چیست؟
در نهایت اظهار نامه با محموله توسط گمرک تطبیق داده میشود و در صورت یکی بودن کالا از گمرک ترخیص خواهد شد.
اظهار نامه گمرکی چیست؟
تمامی کشورها، در فرآیند ورود یا خروج کالا از مرزهای خود، از خدمات گمرکی بهره میبرند. در آغازین مراحل این فرآیند، کالاها به گمرک وارد میشوند و پس از انجام مراحل ترخیص، از گمرک خارج میگردند. در زمان ورود به گمرک، مأموران گمرک هیچگونه اطلاعی از مشخصات کالا ندارند، بنابراین صاحب کالا مسئول این است که کالای خود را به گمرک معرفی نماید. در واقع اظهار نامه گمرکی در پروسه ی ترخیص کالا یک تعهد حقوقی به شمار میرود.
همانطور که گفتیم، مسئولیت اظهارنامه گمرکی تماما با صاحب کالاست. در این راستا، مفهوم اظهارنامه گمرکی بهوجود میآید. اظهارنامه گمرکی یک سند است که صاحب کالا اطلاعات کامل و جزئیات مربوط به کالا را در آن به گمرک اعلام میکند. این سند بهعنوان یکی از اساسیترین مدارک در فرآیند ترخیص کالا از گمرک، اهمیت بسیار زیادی دارد و بدون ارائه آن، انجام عملیات گمرکی ممکن نیست.
طبق قوانین گمرکی، پذیرش کالا در گمرک تنها با ارائه اظهارنامه امکانپذیر است. همچنین، برای تخلیه کالا از گمرک و شروع مراحل ترخیص، ارائه این سند الزامی است. در واقع، عدم ارائه اظهارنامه در ترخیص کالا با تخلفات گمرکی همراه است. بنابراین، برای هر فرآیند ترخیص، بدون توجه به نوع مسیر ورود یا خروج کالا از مرز، تکمیل اظهارنامه امری ضروری و اساسی است. هر کالایی که به صورت واردات وارد کشور شده و یا از طریق صادرات کالا از کشور خارج میشود میبایست دارای اظهارنامه باشد.
ماده ی ۵۹ قوانین گمرکی
در این ماده به وضوح اشاره شده است که زمانی میتوان کالاها را در انبارها تخلیه کرد و مجوز ترخیص کالایی را صادر نمود که :
اظهارنامه گمرکی کالای مد نظر توسط صاحب کالا به گمرک تحویل داده شود.
اظهارنامه گمرکی را توسط چه اشخاصی میتوان به گمرک ارائه کرد؟
این اظهارنامه را تنها توسط صاحب کالا و یا نماینده ی قانونی وی میتوان برای پروسه ی ترخیص کالا به گمرک مد نظر ارائه کرد. صاحب کالا مسئولیت ارائه تمام اطلاعات و جزئیات مرتبط با کالا را در اظهارنامه به گمرک بر عهده دارد. در صورتی که نمایندهای از سوی صاحب کالا این سند را به گمرک ارائه کند، ضروری است که برگه وکالت یا نمایندگی خود را به همراه مدارک مرتبط دیگر، به اظهارنامه الحاق کند.
علاوه بر این، اگر دلال گمرکی در تکمیل مراحل ترخیص کالا سهیم باشد، او نیز میتواند این کار را انجام دهد. در این حالت، دلال گمرک باید اظهارنامه را بههمراه دیگر مدارک موردنیاز به گمرک تحویل دهد. این نمایندگی توسط دلال گمرکی باید با رعایت قوانین و مقررات گمرکی صورت پذیرد و تمامی اطلاعات ارائه شده در اظهارنامه صحیح و کامل باشد.
در صورتی که شخصی غیر از صاحب کالا اظهارنامه را تحویل دهد چه؟
در این صورت شخص مد نظر باید به عنوان نماینده ی صاحب کالا برگه ی وکالت یا نمایندگی خود را و یا فتوکپی آن را ضمیمه ی مدارک کند.
تنظیم اظهارنامه ی گمرکی توسط چه اشخاصی انجام میپذیرد؟
- صاحب کالا
- نماینده ی قانونی صاحب کالا
- دلال گمرک (اداره ی گمرک به این افراد اجازه میدهد تا کالا را از طریق اشخاص ثالث ترخیص کنند)
نکات مهم در رابطه با تنظیم اظهارنامه گمرکی
برای تنظیم یک اظهارنامه گمرکی شما باید به نکاتی بسیار مهم توجه داشته باشید. نکاتی همچون هدف اظهارنامه، تعداد برگه ها، درج کد های مرتبط و نکات مهم دیگر که در ادامه به صورت کامل برای شما آوردهایم.
- تعیین هدف اظهارنامه:
قبل از هر چیز، مشخص کنید که اظهارنامه بهمنظور صادرات یا واردات کالا تنظیم شده است. این تعیین هدف اهمیت بالایی در تعیین تعرفهها و عوارض گمرکی دارد.
- تعداد برگهها:
حداکثر تعداد برگههای یک اظهارنامه باید ۴ برگه باشد. این نکته بهعنوان یک محدودیت قابل توجه در تنظیم اظهارنامه باید مدنظر قرار گیرد.
- درج کدهای مرتبط:
در درج کدهای گمرکی و مشخصات مرتبط با کالاها دقت لازم را به خرج دهید. این اطلاعات تأثیر مستقیمی بر تعرفهها و عوارض گمرکی دارند.
- شرایط تحویل بار:
شرایط تحویل بار را در متن اظهارنامه عنوان کنید. این شرایط باید با مقررات کنونی و ترمز مرتبط باشند و در مورد تحویل کالا بهدقت تعریف شوند.
- نحوه حمل کالا:
نوع و نحوهٔ حمل کالا را بهصورت دقیق مشخص کنید. این اطلاعات برای بررسی های گمرکی و ارزیابیهای مرتبط اساسی هستند.
- وزن، تعداد و ارزش کالا:
اطلاعات مربوط به وزن، تعداد و ارزش کالا را بهصورت دقیق وارد کنید. این اطلاعات بر تعیین مالیات و عوارض گمرکی بسیار مؤثر هستند.
- رعایت مقررات گمرکی:
همواره به رعایت مقررات گمرکی توجه کنید و تمامی اطلاعات مورد نیاز را بهدقت و با دسترسی به آخرین تصویبنامهها و دستورالعملهای گمرکی وارد کنید.
چه مواردی باعث جریمه کالا میشود؟
در صورتی که قسمتی از اظهارنامه هنگام تطبیق آن با محموله تفاوت داشته باشد صاحب کالا جریمه خواهد شد.همچنین اگر هنگام اظهار کالا صاحب آن برای اینکه عوارض کمتری را پرداخت کند از تعرفه کالاهای دیگر استفاده کند مشمول جریمه های سنگین خواهد شد.
مراحل تنظیم اظهارنامه گمرکی
برای تنظیم اظهارنامه گمرکی مراحلی وجود دارد که شما باید به ترتیب آنهار در نظر گرفته و به طور کامل آن را طی کنید. در ادامه شما را با تمامی این مراحل به طور دقیق و کامل آشنا خواهیم کرد.
- مرحله اول:
ورود اطلاعات مربوط به صاحب کالا، شرکت واردکننده کالا و اطلاعات مربوط به کالا
- مرحله دوم:
پذیرش اظهارنامه
- مرحله سوم:
ارزیابی کالا بهصورت فیزیکی که توسط کارشناس مربوطه انجام میشود
- مرحله چهارم:
امضای متن اظهارنامه توسط کارشناس ارزیابی
- مرحله پنجم:
تحویل اظهارنامه به کارشناس سرویس ارزیابی
- مرحله ششم:
امضای اظهارنامه توسط کارشناس سرویس ارزیابی در صورت صحت اظهار و تحویل به رئیس سرویس ارزیابی
- مرحله هفتم:
ارزیابی سیستمی و امضا اظهارنامه و ارسال به واحد صندوق و صدور پروانه توسط رئیس سرویس ارزیابی
- مرحله هشتم:
فراخوانی اظهارنامه مربوطه از سیستم و تطبیق مبلغ فیش ارائه شده با مبلغ محاسبه شده توسط سیستم در خانه ۴۷ اظهارنامه توسط صندوقدار
- مرحله نهم:
تکمیل رسید صندوق بر اساس اطلاعات مندرج در خانههای اظهارنامه در رایانه و کنترل و تأیید آن توسط صندوقدار
- مرحله دهم:
جداسازی فیش بانکی از اسناد مربوطه
- مرحله یازدهم:
چاپ پروانه گمرکی و مهر و امضاء آن توسط مسئول صندوق
- مرحله دوازدهم:
ورود شماره پروانه چاپ شده در دفتر مربوطه و تحویل اظهارنامه به صاحب کالا
مراحل انجام اظهارنامه گمرکی
در قسمت بالا شما با تنظیم یک اظهارنامه گمرکی به صورت کامل آشنا شدید و در این قسمت شما با مراحل ارائه اظهارنامه تنظیم شده خود، جهت ترخیص کالا آشنایی کامل پیدا خواهید کرد.
- ورود به سامانه EPL:
برای ثبت اظهارنامه گمرکی، نیاز به حضور فیزیکی در گمرک وجود ندارد. بهجای آن، میتوانید به سامانه EPL به آدرس https://epl.irica.gov.ir/login مراجعه کنید و اظهارنامه را آنجا تحویل دهید.
- تکمیل اطلاعات مربوط به کالا:
پس از ورود به سامانه، شرکت واردکننده باید تمام اطلاعات مرتبط با کالا و بهای آن را محاسبه کرده و در اظهارنامه وارد نماید.
- پذیرش اظهارنامه:
بعد از تحویل اظهارنامه به سامانه، این سند بهعنوان یک درخواست بررسی پذیرفته میشود.
- کنترل اظهارنامه:
مرحله کنترل بهعهده ارزیاب گمرک است. کالاها ممکن است از طریق مسیرهای گمرکی سبز، زرد و قرمز بررسی شوند. پس از ارزیابی، اظهارنامه امضا میشود.
- تحویل اظهارنامه به صندوق:
بعد از امضای اظهارنامه، این سند بههمراه فیش بانک تحویل صندوق میشود.
- تطابق مبلغ فیش با اظهارنامه:
صندوقدار مبلغ فیش را با مبلغ محاسبه شده در اظهارنامه مطابقت میدهد.
- تکمیل رسید صندوق:
اطلاعات مندرج در اظهارنامه توسط صندوقدار تکمیل شده و رسید صندوق کنترل و تأیید میشود.
- جداسازی فیش بانکی:
فیش بانکی از سند جدا میشود.
- چاپ پروانه گمرکی:
پروانه گمرکی چاپ شده و مسئول صندوق آن را مهر و امضاء میکند.
- تحویل پروانه به صاحب کالا:
شماره پروانه در دفتر مربوطه ثبت شده و پروانه به صاحب کالا تحویل داده میشود.
- دریافت رسید از صاحب کالا:
صاحب کالا یک رسید از دریافت پروانه گمرکی دریافت میکند.
- ادامه مراحل ترخیص:
با دریافت پروانه گمرکی، مراحل ترخیص کالا از گمرک آغاز میشود.
مدارک لازم برای ثبت اظهارنامه گمرکی
در زمان ثبت اظهارنامه گمرکی، ارائه بعضی مدارک ضروری است. ترتیب ارائه این مدارک به شرح زیر میباشد.
- بارنامه
- ترخیصیه
- پکینگ لیست
- پروفرما
- گواهی مبدأ
- مجوزهای قانونی
- بیمهنامه
- فاکتور
- کپی کارت بازرگانی
- مجوز ثبت سفارش
- کاتالوگ و بروشور
- وکالتنامه رسمی
- پروانه صادراتی
چه مواردی در اظهارنامه گمرکی باید نوشته شود؟
در اظهارنامه های گمرکی، مواردی باید به صورت کامل و دقیق درج شود. این شش مرحلهای که باید در اظهارنامه گمرکی شما باشد به شرح زیر میباشد.
- مشخصات گمرک و زمان ثبت کالا
- نام شرکت واردکننده
- کشور مبدأ و مقصد
- نحوه حمل کالا
- تعداد و وزن کالا
- ارزش کالا
اظهارنامه گمرکی برای انواع کالاهای وارداتی و صادراتی از گمرک چگونه است؟
کالاهای وارداتی یا صادراتی به سه دسته تقسیم میشوند و اظهارنامه گمرکی برای هر یک از این دستهها مقررات خاص خود را دارد که در ادامه به شرح تمامی این موارد به طور کامل پرداختهایم.
- کالاهای مجاز
- کالاها و محمولههایی که با رعایت قوانین و مقررات گمرک، بدون نیاز به گرفتن مجوز واردات یا صادرات میشوند.
- اما وجود اظهارنامه برای این دسته از کالاها ضروری است تا اطلاعات لازم برای ترخیص کالاها به درستی در گمرک ثبت شود.
- کالاهای ممنوعه
- این دسته شامل کالاها و محمولههایی است که ورود یا صادرات آنها به کشور ممنوع است و با قوانین گمرکی در تضاد است.
- هرگونه ورود یا صادرات این کالاها غیرقانونی بوده و مجرمانه محسوب میشود.
- محمولههای حاوی کالاهای مشروط
- این دسته شامل کالاها و محمولههایی است که برای واردات یا صادرات نیاز به مجوزهای قانونی از ارگانهای مربوطه دارند.
- واردکنندگان برای این کالاها باید مجوزهای مرتبط را از ارگانهای ذینفع دریافت کنند.
- اطلاعات دقیق از تعداد و قیمت کالا، همچنین اظهارنامه با گواهی استاندارد لازم است.
- این کالاها باید به میزان مشخص وارد کشور شده و قیمت آنها باید بازاریابی شده و در بازار تنظیم شود.
سلام وقت بخیرتشکر خیلی جامع و مفید توضیح دادید یک سوال داشتم اظهار نامه رو باید آیا از گمرک بگیریم ؟ و آیا حضوری هستش یا اینترنتی؟
سلام وقت بخیر 🌹 از توجه شما سپاسگذاریم
اظهارنامه باید به صورت اینترنتی اخذ گردد.