حمل و نقل بین‌المللی شامل بسیاری از اصطلاحات و مفاهیمی است که جنبه‌های مختلف لجستیک جهانی را بیان می‌کند. این اصطلاحات طیف وسیعی از عناصر مانند انواع بار، مقررات گمرکی، اسناد تجاری و غیره را در بر میگیرد. علاوه بر این مفاهیم، مواردی مانند حمل و نقل کالا، هزینه‌های حمل و نقل بندری و روش‌های حمل و نقل، اجزای حیاتی هستند که در جابجایی کالا در سراسر مرزها بین روش‌های مختلف حمل و نقل حاکم هستند و روند انتقال کالا را در بازار جهانی تضمین می‌کنند. آگاهی از این اصطلاحات، برای افرادی که در تجارت بین المللی نقش دارند و یا به آن علاقه‌مند هستند، ضروری است تا بتوانند در شبکه پیچیده مقررات و فرآیندهای مربوط به حمل و نقل کالا در سراسر جهان همسو شوند.
انواع اصطلاحات حمل و نقل بین المللی
وزن ناخالص (Gross weight):
وزن ناخالص در واقع وزن کالا به علاوه وزن بسته‌بندی آن است.
وزن خالص (net weight):
وزن خالص یا حقیقی کالا، وزن کالا بدون بسته بندی است.
حجم (volume):
والیوم یا حجم کالا، از ضرب طول، عرض و ارتفاع کالا به دست می‌آید و واحد اندازه‌گیری آن نیز CBM است.
بارج (barge):
بارج به معنای دبه است منظور از دبه، قایقی با کفه صاف بلندی است که برای حمل بار از رودخانه یا کانال‌هایی ساخته شده است که کشتی‌های بزرگ نمی‌توانند از آن عبور کنند. اندازه بارج ۱۹۵ در ۳۵ فوت می‌باشد و میتواند تا ۱۵۰۰ تن کالا را بارگیری کند.
LCL (Less than a container load):
روشی برای حمل و نقل کالا است که در آن، محموله کمتر از یک کانتینر است. یا به عبارتی دیگر، بار شما یک کانتینر را به کلی پر نمی‌کند. در این روش بخشی از کانتینر که خالی است، به محموله‌های کوچک اختصاص پیدا می‌کند تا با یکدیگر یک کانتینر را تکمیل کنند. مزایای این روش این است که هزینه ارسال بار با سایر محموله‌ها تقسیم می‌شود.
(full container load) FCL:
این اصطلاح به این معنا است که کل بار کانتینر مختص به یک گیرنده است. در واقع کانتینر به صورت اختصاصی کالا را تا مقصد حمل می‌کند.
FTL (full truck load):
FTL، روش حمل و نقلی است که به موجب آن، یک کامیون محموله اختصاصی را حمل می‌کند. یا به عبارتی انتقال کالا توسط یک کامیون و به صورت اختصاصی انجام میگیرد.
Port:
Port به معنای بندر و محل پهلوگیری کشتی‌ها در ساحل اقیانوس، رودخانه یا دریاچه است. کشتی‌ها برای بارگیری و تخلیه بار و مسافران خود، در بنادر پهلو می‌گیرند. بنادر نقش مهمی در حمل و نقل کالا دارند.
POD (proof of delivery):
pod سندی است که توسط گیرنده یک محموله امضا شده و این سند تایید می‌کند که محموله با تمام اقلام درج شده و بدون آسیب در قرارداد، تحویل داده شده است.
POL (port of loading):
بندر بارگیری محلی است که محموله در کشتی یا کانتینر بارگیری می‌شود. به عبارت دیگر POL نقطه صفر آغاز حمل و نقل است.
(Estimated Time of Arrival)ETA:
به زمان تقریبی رسیدن کشتی به بندر مقصد اشاره دارد.
ETD:
تاریخ و زمانی که کشتی از بندر خارج شود ETD نام دارد. البته زمان حرکت کشتی ممکن است به دلیل عواملی مانند شرایط آب و هوایی، در دسترس نبودن کشتی و شلوغ بودن بندر به تعویق بیفتد.
BL (bill of lading):
بارنامه سندی قانونی است که توسط شرکت حمل و نقل برای فرستنده کالا صادر می‌شود. بارنامه شامل اطلاعات کالا مانند نوع کالا، مقدار و مقصد کالای حمل شده است.
AWB:
بارنامه هوایی، قراردادی بین فرستنده و حمل کننده کالا است که شامل اطلاعات و جزئیات بار مثل نوع کالا، مقدار، مبدا و مقصد آن است. همچنین برای ردیابی و شناسایی محموله بر اساس بارکد نیز کاربرد دارد.
Forwarder:
به شخص یا شرکتی که واسط بین خریدار و شرکت‌های کریر می‌باشد فوروارد می‌گویند. درواقع فوروارد نقش یک واسطه حرفه‌ای را عمل می‌کند و در قبال هزینه‌ای که دریافت می‌کند، حمل و نقل کالا را مدیریت می‌کند. برنامه ریزی و طراحی نحوه حمل و نقل کالا توسط فورواردر انجام می‌شود.
Carrier:
کریر در لغت به معنای حمل کننده است که میتواند شخص یا شرکتی باشد که به صورت قانونی حق حمل و نقل کالا به روش‌های هوایی، دریایی و زمینی را دارد.
Quotation:
کوت یا کوتیشن سندی است که توسط فروشنده صادر می‌شود و در آن لیست قیمت تعیین شده کالا یا خدمات مورد انتظار خریدار و موارد دیگری چون شرایط پرداخت، زمان تحویل و غیره به طور خلاصه ذکر می‌شود. توجه داشته باشید که کوتیشن برای دریافت وجه، در دفاتر حسابداری قابلیت ثبت شدن ندارد. کوتیشن تنها به این دلیل صادر می‌شود که در صورت قبول شدن شرایط آن توسط خریدار، مراحل اصلی معامله آغاز شود.
Surcharge:
به زبان ساده به هزینه‌های اضافی که بر مقدار پایه هزینه حمل و نقل کالا افزوده می‌شود، Surcharge می‌گویند.
Demurrage:
جریمه دیرکرد عودت کانتینر که باید توسط صاحب کالا پرداخته شود، دموراژ نام دارد.
Consignee:
کانساینی یا گیرنده، شخص یا شرکتی است که قرار است کالا به او تحویل داده شود.
Shipper:
شیپر یا فرستنده، شخص یا شرکتی است که مسئولیت سازماندهی و حمل و نقل کالا از مبدا تا مقصد را بر عهده دارد.
Transshipment:
ترانشیپمنت به معنای تخلیه کالا از یک کشتی و بارگیری آن به کشتی دیگر برای رسیدن به مقصد نهایی است.
Cross stuff:
کراس استافینگ عبارت از تخلیه بار از یک کانتینر و بارگیری آن در کانتینر دیگر در محل CFS (انبار یا ایستگاه کانتینرها) است.
Switch BL:
سوئیچ بیل یا همان بارنامه تبدیلی(ثانویه)، نوعی بارنامه است که در حمل و نقل بین‌المللی کاربرد دارد. هنگامی که معامله‌ای دچار تغییراتی می‌شود، این تغییرات در بارنامه سوئیچ بیل به روز رسانی می‌شوند.
جمع‌بندی
در این مطلب، ۲۵ اصطلاح پرکاربرد در حمل و نقل بین‌المللی به همراه مفهوم آن‌ها مورد بررسی قرار گرفت. اصطلاحاتی که دانستن آن‌ها بر همه بازرگانان و افرادی که در زمینه حمل و نقل بین‌المللی فعالیت می‌کنند، ضرورت دارد. این اصطلاحات به عنوان زبان مشترکی برای کسب و کارها و صنایع در سراسر جهان کاربرد دارند. یادگیری و درک اصطلاحات بین‌المللی نه تنها فرآیندهای لجستیک را ساده‌تر می‌کند، بلکه باعث کاهش خطرات و ضرر و زیان می‌شوند و معاملات بین‌المللی را ساده‌تر می‌کنند.
