بارنامه به سندی اطلاق میشود که شرکت حمل و نقل و یا نماینده آن به منظور انعقاد قرارداد حمل، آنرا را صادر می کنند.
در این مقاله قصد داریم به توضیح کامل بارنامه، انواع آن، قوانین مربوطه، دفترچه کارنه تیر و اصطلاح ریلیز در بازرگانی بپردازیم.
بارنامه چیست؟
( BL – Bill of lading )
این سند نشان دهنده این است که کالای مشخص شده از یک مبدا معین به مقصدی معین توسط وسیله حمل و نقلی که در قرارداد ذکر شده است، در ازای کرایه حمل توافق شده ارسال می شود.
- به تعبیر دیگر قراردادی است که بین فرستنده و متصدی حمل و نقل انعقاد میشود و فرستنده کالایی را به متصدی تسلیم می کند
- اصولا از بارنامه برای قراردادهای هوایی، دریایی و زمینی استفاده می شود.
- به منزله رسید دریافت کالا است.
- دلیل مالکیت کالا محسوب می شود.
- قابل معامله است.
- پس از اینکه بارنامه صادر می شود شرکت حمل و نقل هر ادعایی را بر خلاف مندرجات داخل بارنامه داشته باشد به هیچ عنوان پذیرفته نمی شود.
- اصولا این سند بدون بدون قید و شرط تدوین می شوند مگر اینکه به صورت توافقی بین طرفین شروط ذکر شود.
- بارنامه میتواند پشتوانه ای باشد تا در زمان ادعای خسارت در بیمه از آن استفاده کرد.
- قابلیت انتقال به غیر را دارد.
تغییر نام در بارنامه
همانطور که گفته شد بارنامه سندی است که مالکیت کالا را مشخص میکند
به طور مثال:
کانتینری که از چین به ایران ارسال میشود در بارنامه به نام محمود زارعی خورده است
هر فردی که کالا را خریده باشد مهم نیست در واقع این فرد که در بارنامه نامش ذکر شده است صاحب کالا محسوب میشود.
در بارنامه امکان تغییر نام وجود دارد
زمانی که کشتی حرکت کرده و ما به طور مثال با ترخیص کاری که بارنامه به نام او ثبت شده به مشکل خوردیم میتوانیم به سوپلایر (نماینده ی کشتیراتی در چین)درخواست بدهیم تا بارنامه را به نام خودمان ثبت کنیم.
مبلغی که برای این تغییر نام نیاز است را پرداخت میکنیم تا بارنامه به نام ما ثبت شود.
در حالت دیگر
بارنامه به نام ترخیص کار است و بار ما به گمرک منطقه رسیده است.
در این زمان صاحب کالا از ترخیصکار درخواست میکند تا کالا را به نامش بزند.
در مناطق ویژه این خرید و فروش انجام میشود و هیچ گونه هزینه ای هم در برندارد
تاریخچه بارنامه
به زمان روم باستان بر می گردد. به طور کلی می توان گفت قدمت بارنامه همزمان با قدمت ساخت کشتی است. در زمان روم باستان نیز برای حمل و نقل کالا سندی صادر می شد که مشخصات کالا برای بارگیری در کشتی در آن ذکر شده بود
بارنامه الکترونیکی
هر بارنامه ای که به صورت الکترونیکی در یک سامانه ثبت میشود و آن سامانه زیر نظر یک ارگان واحد قرار دارد به صورت لحظه ای کنترل می شود.
قوانین بارنامه
اصولاً این سند دارای یک سری قوانین مربوط به هر کدام از طرفین می باشد.
مقررات مربوط به صادرکننده یا شرکت حمل و نقل:
- تعیین ضوابط بارنامه
- صادر کردن بارنامه از مبدا به کشور مقصد
- اخذ پروانه عبور
- صدور این سند تحت پوشش بیمه
مقررات مربوط به فروشنده یا فرستنده:
- اعلام کردن آدرس دقیق محل بارگیری
- اعلام کردن آدرس دقیق محل تخلیه
- اعلام مشخصات دقیق کالای مورد نظر. به طور مثال :طول و وزن و تعداد کالا
- بارگیری به موقع کالا برای جلوگیری از زیان های مالی
- گیرندگان مقررات مربوط به
- تخلیه به موقع کالا برای جلوگیری از از ضرر حق توقف یا دموراژ
- پرداخت کرایه به حامل کالا
نکته: تمامی توافقات کرایه بیمه تعهدات دو طرفین بستگی به قرارداد اینکوترمزی دارد که بین آنها بسته شده است است به طور مثال تحویل CFR باشد یا FOB
مقررات مربوط به راننده
- حضور به موقع برای بارگیری کالای مورد نظر
- رساندن به موقع کالا در مقصد
- محفوظ نگه داشتن محموله کالا تا زمان تخلیه
- حضور به موقع در در زمان تخلیه بار
- نگهداری از بارنامه در طی مسیر
چه چیزهایی در بارنامه قید می شود
- مشخصات کالا
- تعداد کالا
- وزن آن
- نام و آدرس گیرنده کالا
- نام و آدرس فرستنده کالا
انواع بارنامه:
نوع این سند کاملا با وسیله ی حامل آن ارتباط مستقیم دارد.
رایج ترین بارنامه ها در حمل و نقل عبارتند از:
- هوایی : حمل کالا توسط هواپیما
- راه آهن: حمل کالا توسط قطار
- دریایی : حمل کالا با کشتی
- حمل کامیون : حمل توسط کامیون
- رسید پست: ارسال توسط اداره پست
- سراسری : حمل کالا توسط کشتی،قطار و یا کامیون
بارنامه هوایی
مختص کالاهایی است که به صورت هوایی ارسال میشوند.
- به طور کلی دارای ۱۲ نسخه است.
- از این نسخه سه نسخه ی آن دارای اهمیت بسیار بالایی برای تجارت هستند و بقیه ی نسخه ها برای بخش های داخلی در آژانس های هواپیمایی مورد استفاده قرار میگیرد.
- ثبت این بارنامه با مهر های شرکت هواپیمایی امکان پذیر است.
- در بارنامه های هوایی مشخصات کامل کالا و تاریخ و شماره پرواز ثبت میشود.
- این بارنامه ها غیر قابل معامله هستند.
- از سه نسخه اصلی نسخه ی اول به شرکت حامل داده میشود.
- نسخه ی دوم برای گیرنده ارسال میشود.
- نسخه ی سوم نیز برای فرستنده ارسال میشود.
بارنامه ی راه آهن ROL
این بارنامه توسط شرکت راه آهن صادر میشود.
- کالا ها در ایستگاه بارگیری میشوند.
- شرکت های مربوط به راه آهن کالاهای مندرج در بارنامه را تحویل گرفته و تعهد میکند سالم در مقصد تحویل دهد.
- این نوع بارنامه غیر قابل معامله و انتقال است.
ورودی های راه آهن ایران
به طور کلی سه مسیر برای ورود کالا ها از طریق راه آهن به ایران وجود دارد:
- مبدا از اروپا – کالا از کشور ترکیه و مرز رازی وارد ایران میشود.
- مبدا از اروپا و یا ترانزیت از اروپای شرقی و اتحادیه شوروی – کالا از مرز جلفا وارد ایران میشود.
- خط راه آهن میرجاوه – کالاهایی که از این راه وارد ایران میشوند از طریق راه اهن زاهدان به مقصد میرسند.
مشخصاتی که در بار نامه راه آهن ذکر میشود:
- ادرس فرستنده
- آدرس گیرنده
- نوع کالا
- تعرفه
- وزن کالا
- شماره واگن
- هزینه حمل
بارنامه دریایی (obl)
به سندی گفته میشود که توسط شرکت کشتی رانی در مقابل دریافت کالای مد نظر صادر میشود.
- این سند قابل معامله میباشد
- سند مالکیت محسوب میشود.
انواع بار نامه دریایی
- از نظر موقعیت جغرافیایی کالا
- تعداد وسیله های حمل مورد نیاز برای رسیدن به مقصد که شامل دو بخش است:
حمل مستقیم DBL
حمل مرکب CBL
- چارتر: شرکت یه یک شخص کشتی ای را برای حمل کالا اجاره میکند
بار نامه حمل با کامیون
در این بارنامه حدود مسئولیت های متصدی حمل و نقل جاده ای مشخص میشود.
این سند غیر قابل تعویض است.
اطلاعاتی که در سند حمل با کامیون باید تکمیل شود:
- ضمیمه شدن اسناد
- مشخصات کامل کالا
- اطلاعات مالی کالا
- هزینه های بار
- تاریخ دقیق حمل و صدور
- نام شرکت حمل کننده ی بار
- نام و ادرس فرستنده ی کالا
- نام و ادرس گیرنده ی کالا
- وزن کالا و ..
دفترچه کارنه تیر
زمانی که کالا ها به صورت جاده ای در حال حمل و نقل هستند گاهی ممکن است مقصد کالا نیاز به گذشتن از چند کشور مختلف داشته باشد.
- در این زمان هر کشوری قبل از ورود حامل بار باید کالای داخل کامیون را چک کند تا از عدم ممنوعیت آن مطمئن شود.
- این پروسه در صوتی که در تمامی کشورهای در حال گذر تکرار شود به شدت وقتگیر است و سبب میشود تا بار دیر به مقصد برسد.
- برای حل این مشکل از دفترچه های کارنه تیر استفاده میکنند.
- کشور مبدا بار مذکور در کامیون را پلمپ کرده و دیگر در هیچ کدام از کشورهای در مسیر حامل بار تشریفات گمرکی انجام نمیشود.
- هر حامل باری با داشتن این دفترچه نیاز نیست تا به تمامی کشورها پاسخگو باشد و با نشان دادن آن میتواند به راحتی از مرزها عبور کند.
بارنامه رسید پستی
در این روش بارها توسط اداره ی پست برای مشتری ارسال میشود و اداره ی پست یک رسید صادر کرده و بار را برای خریدار میفرستد.
بارنامه آن بورد
در این نوع حمل و نقل ، کالا در قسمت خن کشتی قرار میگیرد.
قرار گرفتن کالا در این قسمت سبب اطمینان طرفین در سالم رسیدن کالا تا مقصد میشود.
بارنامه آن دک
زمانی که در خن کشتی جایی وجود نداشته باشد کالا روی عرشه قرار میگیرد که به دلیل عدم امنیت، بانک این گونه حمل و نقل را قبول نمیکند.
شرکت راهکار تجارت پایا
ما با حدود ۱۷ سال تجربه در تمامی امور بازرگانی آمادگی خدمت رسانی به مشتریان خود هستیم. در خصوص داشتن هرگونه سوال برای مشاوره از قسمت تماس با ما ی سایت با ما در ارتباط باشید.
شرکت راهکار تجارت پایا خدمات زیر را ارائه میدهد:
- واردات کالا
- صادرات کالا
- ترخیص کالا از گمرک
- مشاوره
بسیار عالی و جامع.
سپاس
با تشکر از نگاه شما