تجارت زعفران در جهان
ایران بیش از ۹۵ درصد زعفران جهان را تولید می‌کند، بنابراین واردات زعفران انجام نمی‌شود. زعفران محصولی پیچیده است و مطابق با شاخص پیچیدگی محصول (PCI)، در رتبه ۳۴۱۲ محصول معامله شده و در رتبه ۳۸۲۸ محصول پیچیده قرار دارد. برترین صادرکنندگان زعفران عبارتند از:
- ایران (۱۱۴ میلیون دلار)
- اسپانیا (۶۳.۲ میلیون دلار)
- افغانستان (۱۸.۴ میلیون دلار)
- یونان (۶.۹۷ میلیون دلار)
- فرانسه (۶.۴۲ میلیون دلار)
همچنین کشورهایی که بیشترین میزان واردات زعفران را دارند عبارتند از: اسپانیا (۵۴.۷ میلیون دلار)، هنگ کنگ (۲۰.۸ میلیون دلار)، ایالات متحده (۱۸ میلیون دلار)، ایتالیا (۱۶.۷ میلیون دلار) و هند (۱۶.۶ میلیون دلار).
زعفران یک محصول صادراتی غیرنفتی است و نیاز به سرمایه‌گذاری ویژه دارد. کشت زعفران با کیفیت بالا بیشتر در استان خراسان کشت می شود و به صورت استاندارد بسته‌بندی شده و با وزن‌های مختلف به مشتریان خارجی عرضه می‌شود. بسته‌بندی مناسب و کیفیت برتر زعفران در جذب مشتریان نقش مهمی دارد.
زعفران یک محصول ۶ رقمی HS92 است و میزان صادرات آن در سراسر جهان بسیار قابل توجه است و درآمد دلاری آن به صورت مداوم در حال رشد است. صادرات زعفران به کشورهای خارجی در حال حاضر یک منبع مهم درآمد برای تجار ایرانی است.
در ادامه این مقاله به بررسی مراحل صادرات زعفران می پردازیم.
مراحل صادرات زعفران ایران
برای ورود به تجارت زعفران و واردات و صادرات زعفران باید با مراحل و چگونگی صادرات این ادویه به خوبی آشنا شوید. ما در ادامه مراحلی که برای صادرات کالا اصولی این محصول به جهان باید طی شود را به صورت کامل شرح خواهیم داد. اگر در زمینه کشت زعفران فعالیت دارید یا می‌خواهید در حوزه صادرات انواع زعفران فعالیت کنید، باید به نکات زیر توجه داشته باشید:
۱. تعیین قیمت زعفران صادراتی
برای شروع فرآیند صادرات کالاهایی مانند زعفران، اولین مرحله این است که شما قیمتی مناسب برای آن تعیین کنید و برای این منظور باید به کمیسیون نرخ گذاری مراجعه کنید. در این کمیسیون می‌توانید قیمت‌های مختلف را بررسی کنید و تصمیمی راجع به قیمت مناسب برای صادرات خود بگیرید. این مرحله اولیه بسیار حیاتی است و نیازمند تحقیق و بررسی دقیق در بازار و قوانین صادراتی مربوطه است.
۲. ارزیابی و شناسایی بازار هدف برای صادرات
موفقیت در صادرات زعفران به طور مستقیم به شناسایی نیاز بازار جهانی به خرید زعفران بستگی دارد. با جمع‌آوری اطلاعات و داده‌ها از منابع موثق درباره صادرات، واردات، حجم خرید و فروش انواع زعفران در بازار بین‌المللی، می‌توانید مشخص کنید که کدام بازارها پرتقاضا هستند و شما می‌توانید صادرات را به کدام کشورها انجام دهید.
با توجه به نتایج کلی که از این داده‌ها به دست می‌آورید، کشور یا کشورهای هدف برای صادرات زعفران را انتخاب می‌کنید و بهترین مقصد برای فروش زعفران را پیدا خواهید کرد. در صورت عدم درک صحیح از بازار زعفران در جهان، تلاش‌های شما برای صادر کردن به یک کشور بی‌نتیجه خواهد بود. اهمیت ارزیابی نیاز بازار جهانی به خرید زعفران زمانی مشخص می‌شود که شما با مسائل تحریم، مسائل اقتصادی، تامین ارز و قوانین گمرکی در کشور مبدأ و کشور مقصد مواجه شوید. پیش از صادر کردن زعفران حتما از بازار کشور هدف خود برای زعفران ایرانی اطلاع پیدا کنید.
۳. خرید زعفران با کیفیت برتر و بسته‌بندی استاندارد و جذاب
پس از اتمام مرحله قبلی صادرات زعفران و به دست آوردن تمامی اطلاعات مورد نیاز، حالا زمان آن رسیده است که بهترین و باکیفیت‌ترین زعفران را برای صادرات تهیه کنید. اغلب زعفران در استان‌های مختلف کشور کشت می‌شود، اما محصولات حاصل از مناطق مختلف کیفیت یکسانی ندارند. در حال حاضر، استان خراسان نه تنها بیشترین حجم تولید زعفران را در کشور دارد، بلکه باکیفیت ترین نوع زعفران را در شهرستان قائنات در این استان کشت می‌کند. زعفران انواع مختلفی دارد و همه کسانی که در حوزه صادرات زعفران فعالیت می‌کنند، باید انواع مختلف زعفران و تفاوت آنها را به دقت بررسی کنند تا در نهایت تصمیم درستی برای صادرات این محصول بگیرند و بهترین نوع زعفران را برای صادرات انتخاب کنند.
۴. بسته بندی مناسب برای صادرات زعفران
یکی از مراحل مهم در صادرات زعفران، انتخاب بسته‌بندی استاندارد و جذاب برای محصولات است. فرض کنید شما باکیفیت ترین زعفران را تهیه کرده‌اید، همچنین بازار هدف را مشخص کرده‌اید و حالا می‌خواهید زعفران را صادر کنید. اگر محصولات شما در بسته‌بندی جذاب و استاندارد قرار نداشته باشند، مشتریان خارجی هیچ‌گاه محصول شما را خریداری نخواهند کرد. برای انتخاب بهترین و زیباترین بسته‌بندی برای زعفران صادراتی با یک شرکت صادرات زعفران مشورت کنید.
در صورت نیاز، می‌توانید از شرکت‌های چاپ بسته‌بندی صادراتی نیز کمک بگیرید. به یاد داشته باشید که بسته‌بندی صادراتی باید دارای ویژگی‌های خاصی باشد که توسط کشور مقصد برای فروشنده تعیین می‌شود.
قوانین صادرات زعفران کدام اند؟
زعفران به عنوان یکی از اصلی‌ترین محصولات صادراتی ایران شناخته می‌شود. به طور کلی صادرات این ادویه به دو شکل فله (به اندازه‌های نیم و یک کیلو) و بسته‌بندی (به صورت گرم و مثقال) انجام می‌شود. متأسفانه مقادیر زیادی از زعفران ایران توسط برخی کشورها مانند اسپانیا و امارات به صورت فله خریداری و سپس با برند و لیبل‌های مخصوص به کشورهای دیگر صادر می‌شود. این مسئله یکی از چالش‌های اصلی تجارت زعفران است که دولت در سال‌های اخیر تلاش کرده است تا با محدود کردن صادرات فله زعفران، آن را کنترل کند.
علاوه بر این بخشی از صادرات زعفران توسط مسافران و افرادی که برای زیارت به مشهد سفر می‌کنند، صورت می‌گیرد و به آن “صادرات چمدانی” می‌گویند. البته قوانین سختی در این زمینه اجرا می‌شود و میزان حمل مجاز زعفران برای هر مسافر و هر فرد با گذرنامه ایرانی، ۱۰۰ گرم است. لازم به ذکر است که حمل زعفران توسط مسافران به کشورهای عربستان، سوریه و عراق ممنوع است. نکته قابل توجه این است که طبق قوانین صادرات زعفران، محدودیتی برای خروج زعفران توسط افراد خارجی با گذرنامه سایر کشورها وجود ندارد. وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان تعیین‌کننده‌ی قوانین صادرات زعفران در کشور، گاهی اوقات برای کنترل بازار صادراتی، مشوق‌ها و محدودیت‌هایی را در امر صادرات زعفران اعمال می‌کند.
تولید زعفران، ادویه‌ای باارزش که به طلای سرخ نیز شهرت دارد، از دوران‌های قدیم در ایران رونق داشته است. قوانین صادرات زعفران نیز از ابتدای تدوین قوانین تجارت به عنوان یکی از اولویت‌های مسئولان این حوزه بوده است و تا کنون اصلاحیه‌های زیادی برای کنترل و افزایش ارزش این بازار در نظر گرفته شده است.
دریافت مجوز صادرات زعفران
دریافت مجوزها و مدارک لازم برای صادرات زعفران یکی از مراحل حیاتی در فرآیند صادرات است. صادرات زعفران، نیازمندی اخذ مجوزها و مدارک قابل توجهی است؛ زیرا زعفران به عنوان یک ماده غذایی محسوب می‌شود و از دیگر کالاهای صادراتی متفاوت است. این مجوزها عبارتند از:
- گواهی استاندارد
- گواهی بهداشت دامی نباتات ( متناسب با نوع کالا )
- کارت بازرگانی
- معرفی نامه یا وکالتنامه اظهار کننده صادرات زعفران به گمرک
صادرکننده در ابتدا باید دریافت گواهی استاندارد و گواهی بهداشت را از مراجع مربوطه انجام دهد. همچنین یکی از مدارک اساسی که برای صادرکننده لازم است، کارت بازرگانی است. اغلب شرکت‌های صادرات زعفران با ارائه کارت شرکت و اعزام یک نماینده صادرات به همراه وکالتنامه یا معرفی نامه اقدام به دریافت این کارت می‌کنند. در نهایت، نماینده شرکت به گمرک مراجعه کرده و مراحل صادرات را انجام می‌دهد.
ثبت زعفران صادراتی در گمرک
در این مرحله لازم است محموله‌ها در گمرک ثبت شوند. تمامی مدارکی که پیشتر اشاره شد، برای صادرات زعفران الزامی هستند. اینجا محصولات در گمرک ثبت می‌شوند و فرم‌های مربوط به صادرات اظهارنامه گمرکی باید تکمیل شوند. فرم مربوط به صادرات انواع زعفران در گمرک شامل جزئیات کاملی درباره محصول است و باید با دقت تکمیل شده و به مسئول مربوطه تحویل داده شود.
جهت تکمیل اظهارنامه صادراتی کالای زعفران، بایستی موارد زیر را در نظر داشت:
۱. اطلاعات فرد صادرکننده کالا
. اطلاعات فرد اظهارکننده کالا
۳. اطلاعات مشتری، کشور مبدأ و کشور مقصد
۴. جزئیات وسیله حمل و مبدأ بارگیری
۵. شرایط معامله
۶. مشخصات کامل کالای صادراتی از جمله نوع، وزن، تعرفه و مقدار یا تعداد
۷. جزئیات کامل محموله از جمله بسته‌بندی، نوع و سبک بسته، مقدار، علامت و وزن
۸. هزینه‌های کامل گمرکی
۹. نام گمرک محل تسلیم اظهارنامه، شماره و مشخصات ثبت اظهارنامه در دفتر گمرک محل جهت امضاء، مهر و تایید گمرک و مقامات مربوطه
۱۰. ارائه موارد بالا به همراه دیگر مدارک ذکر شده به بخش احراز هویت گمرک
پس از انجام امور گمرکی، محموله تحویل داده شده با اطلاعات درج شده در فرم کنترل و تشخیص صحت آن توسط مسئول مربوطه، بررسی و تأیید می‌شود. در این مرحله، حضور نماینده صادرکننده در گمرک اجباری است و تمامی اطلاعات مورد نیاز برای تأیید صحت محموله به دقت بررسی می‌شود.
دریافت مجوزهای کشور مقصد صادرات
علاوه بر مجوزهایی که صادرکننده باید از گمرک ایران دریافت کند، باید مجوزها و مدارک مربوط به کشور مقصد را نیز دریافت کند. این مجوزها و مدارک ممکن است شامل مجوز واردات زعفران، گواهی‌های فیتوسانیتری و سایر مجوزهای خاص کشور مقصد باشند. دریافت این مجوزها و مدارک قبل از ارسال محموله بسیار حیاتی است و باید به آنها توجه ویژه‌ای شود. در نهایت، پس از تأیید صحت محموله و دریافت مجوزها و مدارک لازم، می‌توانید به مرحله ارسال زعفران به کشور مقصد بپردازید.
ارزیابی محصول صادراتی
در مرحله آخر صادرات زعفران، نیاز است به ارزیابی محصول صادراتی (زعفران) پرداخته شود. در این مرحله، محصول صادراتی شما با اطلاعاتی که در اظهارنامه ثبت کرده‌اید، مورد مقایسه قرار می‌گیرد. در صورتی که تطابق موجود باشد، اظهارنامه شما مهر و امضاء می‌شود و علاوه بر این، یک نسخه دیگر از اظهارنامه به عنوان پروانه صادرات محصول به شما صادرکننده، اهدا می‌شود.
تعرفه صادرات زعفران
وزارت صنعت، معدن و تجارت برای اصلاح بازار و کنترل عرضه و تقاضا، اغلب محدودیت‌هایی را در زمینه صادرات زعفران اعمال می‌کند. به طور معمول این محدودیت‌ها ممکن است به وسیله تعرفه‌های صادراتی تنظیم شده و یا برعکس با ایجاد مشوق‌های صادراتی برای رونق بازار صادرات زعفران انجام شود. در برخی موارد، حتی ممنوعیت صادرات زعفران توسط این وزارتخانه به منظور کنترل بازار و تعادل عرضه و تقاضا اعمال می‌شود. برای افزایش رونق بازار، این نهاد تعرفه صادرات زعفران را صفر در نظر می‌گیرد و برای بازرگانان مزایای تجاری و مالی قابل توجهی را به همراه دارد.
بهترین شرکت صادرات زعفران
زعفران به عنوان یک ادویه محبوب در سراسر جهان به ویژه در ایران، شناخته می‌شود. این ادویه برای افزودن رنگ و طعم به غذاها و نوشیدنی‌های مختلف استفاده می‌شود. تقاضا برای خرید زعفران در بازارهای خارجی بسیار بالا است و کشورهای مختلف به خرید زعفران از ایران علاقه‌مندند. شرکت‌های صادرات زعفران در واقع شرکت‌های قابل اعتماد و متمرکزی هستند که فرآیند صادرات این ادویه گرانبها را آسان می‌کنند. آنها تسهیلاتی فراهم می‌کنند تا زعفران‌های برداشت شده از زمین به درستی بسته‌بندی شده و برای صادرات آماده گردند.
شرکت‌های فعال در حوزه صادرات زعفران به طور کلی به سه دسته تقسیم می شوند:
- شرکت‌های حوزه بسته‌بندی زعفران
- شرکت‌های حوزه فعال در صادرات و تجارت بین‌المللی زعفران
- شرکت‌های حوزه کاشت زعفران
این شرکت های صادراتی با در نظر گرفتن نیاز مشتری خارجی به خرید این ادویه گرانبها، استراتژی قیمت گذاری صحیح و روش های بازاریابی بین المللی را اجرا می کند و در نهایت مراحل صادرات را انجام می دهد. شرکت بازرگانی راهکار تجارت پایا حوزه صادرات ادویه، سبزیجات و میوه ها فعالیت می کند و می تواند در این حوزه نیز به صادرکنندگان گرامی کمک شایانی کند.
